طرح انتخاب مکران به‌عنوان پایتخت جدید ایران، کافی بود تا نام این منطقه‌ی بهشتی بیش از همیشه به گوش برسد. سواحل مکران، واقع در جنوب شرق ایران، نه‌تنها از نظر موقعیت استراتژیکی اهمیت فوق‌العاده‌ای دارد، بلکه از نظر فرهنگی، اقتصادی، زیست‌محیطی و…. دارای ارزش ملی و بین‌المللی ویژه‌ای است. به‌این‌ترتیب منطقه مکران یکی از اصلی‌ترین گزینه‌ها برای انتقال پایتخت بوده است. در این مطلب از مجله گردشگری توریک می‌خواهیم دلایل این انتخاب را بررسی کنیم و ضمن پاسخ به این سؤال که مکران کجاست، بیشتر با جاذبه‌های گردشگری سواحل مکران آشنا شویم.
مکران کجاست؟
مکران که در زبان بلوچی به‌صورت مَکُّران تلفظ می‌شود، شامل مناطق جنوبی استان سیستان و بلوچستان است که از راس‌الکوه تا حوالی بندر کراچی (واقع در پاکستان) امتداد دارد؛ بنابراین مطابق با مرزبندی سیاسی دو کشور، بخشی از مکران در ایران و بخشی از آن در کشور پاکستان قرار گرفته است.
منطقه مکران از ناحیه شمالی با منطقه سرحد بلوچستانِ ایران و از بخش‌های جنوبی در امتداد دریای عمان قرار گرفته است. این منطقه از سمت غرب با استان کرمان و از سمت شرق با منطقه مکرانِ پاکستان (واقع در ایالت بلوچستانِ پاکستان) همسایه است.
مکرانِ ایران و مکرانِ پاکستان کجاست؟
چابهار، فنوج، ایرانشهر، سرباز، سراوان، زرآباد، نیک‌شهر و کنارک یا بهتر بگوییم تقریباً تمامی شهرستان‌های بلوچستان در محدوده مکرانِ ایران قرار می‌گیرد. در مقابل سه ناحیه پنجگور، کیچ و گوادر منطقه مکرانِ پاکستان را تشکیل می‌دهد.
مکران به چه معناست؟
کلمه مکران از دو جزء مک (به معنای مغ) و ران تشکیل شده است؛ مغ در زبان بلوچی به معنای نخل و مکران به معنای نخلستان یا سرزمین دارای نخل است.
البته باتوجه‌به قدمت تاریخی بالای این منطقه، برخی این نام را برگرفته از کلمه‌ای هم‌ریشه با مگان (در زبان‌های بابلی و سومری)، معادل کرانه و قایق‌ران می‌دانند. هرودوت، مورخ مشهور یونانی در آثار خود، ارزش تاریخی سواحل مکران که در گذشته از ساتراپ‌های (استان‌‌ها) ایران بوده، یادآور شده است.
مکران؛ رقیب سرسخت تهران برای انتقال پایتخت
با رشد بی‌رویه جمعیت تهران در سال‌های اخیر، این کلان‌شهر با بحران‌های زیادی روبه‌رو بوده است؛ از تأمین آب آشامیدنی برای میلیون‌ها نفر تا آلودگی هوا، بحران‌های اقتصادی، گرانی مسکن و… که همگی فشار مضاعفی را بر پایتخت‌نشینان وارد کرده است.
مشکلات حل‌نشده شهر باعث شده تا طرح انتقال پایتخت از تهران به شهرهای دیگر مثل تفرش و پرند همواره موردتوجه دولت‌ها قرار بگیرد. البته بسیاری از این طرح‌ها به دلیل ملاحظات مالی، زیرساختی و… قابلیت اجرایی نداشته‌اند.
اخیراً در دولت چهاردهم به ریاست دکتر پزشکیان، منطقه مکران به‌عنوان آخرین و جدی‌ترین رقیب تهران، برای انتقال پایتخت مطرح شده است؛ منطقه‌ای که گفته می‌شود به دلیل مزایای بسیار مثل داشتن مواهب طبیعی و موقعیت استراتژیک، پتانسیل انتخاب شدن به‌عنوان پایتخت جدید ایران را دارد.
دلایل انتخاب مکران به‌عنوان پایتخت جدید ایران
حالا که می‌دانیم مکران کجاست، قصد داریم اشاره‌ای داشته باشیم به برخی از دلایلی که تصمیم به تغییر پایتخت از تهران به مکران را توجیه می‌کند.
- موقعیت جغرافیایی خاص و استراتژیک منطقه مکران
- دسترسی راحت و کم‌هزینه‌تر به آب‌های آزاد، دریای خلیج‌فارس و دریای عمان
- سهولت واردات و صادرات به کشورهای حاشیه خلیج‌فارس و آسیای مرکزی
- داشتن ذخایر معدنی و طبیعی بسیار برای انجام فعالیت‌های تجاری و صنعتی
- پتانسیل بالا برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی
- مساحت زیاد، هوای پاکیزه و اقلیم زیبا
- کاهش شکاف‌های اقتصادی و امکان توزیع عادلانه‌تر منابع، زیرساخت‌ها و امکانات
- قابلیت رشد شاخص‌های توسعه انسانی و بالا بردن نرخ اشتغال
- پتانسیل بالای سواحل مکران و سایر جاهای دیدنی سیستان و بلوچستان برای توسعه گردشگری و امور فرهنگی
تفریحات و جاهای دیدنی مکران کجاست؟
منطقه مکران به اقیانوس متصل است و از نظر داشتن سواحل مختلف یکی از کم‌نظیرترین نقاط دنیاست. با سفر به این سواحل جنوبی می‌توانید انواع ساحل‌های مرجانی، صخره‌ای، ماسه‌ای و اسکله‌های تماشایی را از نزدیک ببینید و تفریحات خاطره‌انگیزی را تجربه کنید.
- آشتی دریا و صحرا در روستای درک
روستای زیبای درک، یکی از جاذبه‌های خاص سواحل مکران، از توابع شهرستان کنارک است. ساحل درک شامل آخرین بخش خط ساحلی منطقه مکران بوده و جایی است که آب دریا به اقیانوس هند وارد می‌شود. چیزی که این روستا را تا این اندازه شگفت‌انگیز می‌کند تلاقی دریا و صحراست؛ یعنی مرزی که آب و خشکی با هم دست آشتی می‌دهند.
دیگر دیدنی‌های روستا شامل سواحل مرجانی، شنی و صخره‌ای است که به دلیل نزدیک بودنشان به یکدیگر، در یک گردش کوتاه قابل‌بازدید است. قدم زدن روی رمل‌های گرم صحرا که می‌گویند خاصیت درمانی دارد، خرید دست‌سازه‌های مردم بومی، تعامل با مردم خونگرم روستا و دیدن سبک زندگی آن‌ها نیز از جذابیت‌های دیگر روستاست.
قدری معاشرت با مردم محلی یکی از بهترین راه‌هایی است که به شما کمک می‌کند تا بدانید مکران کجاست و چه مردم شگفت‌انگیز و مهربانی دارد. اگر علاقه‌مند به اقامتگاه‌های بوم‌گردی هم باشید، می‌توانید اقامت در خانه‌های سنتی درک را به خاطرات خود اضافه کنید و عطر غذاهای سیستانی را بچشید.
- بندر چابهار
تنها بندر اقیانوسی کشورمان، بندر چابهار است که جزو مناطق آزاد تجاری محسوب می‌شود. به همین دلیل تب‌وتاب تجارت در این منطقه بسیار بالاست. علاوه بر تفریحات ساحلی، در شهرستان چابهار امکان بازدید از دیدنی‌های تاریخی و طبیعی بسیار مثل موزه محلی چابهار، مسجد جامع دزک، ساختمان تلگراف‌خانه، قلعه پیروز گت، جنگل حرا و… را دارید.
- دریاچه لیپار (دریاچه صورتی)
دریاچه صورتی چابهار یکی از عجیب‌ترین پدیده‌هایی خواهد بود که در سفر به مکران نصیبتان می‌شود. این دریاچه برخلاف دریاچه‌های دیگری که تاکنون دیده‌اید، به رنگ صورتی است و علت این رنگ خاص ویژگی‌های خود دریاچه و فعالیت پلانکتون‌هاست.
فعالیت پلانکتون‌های دریاچه در فصل زمستان به حداکثر می‌رسد و در این زمان رنگ صورتی دریاچه بسیار چشم‌نوازتر است. علاوه بر رنگ صورتی، امکان انجام شترسواری و تماشای پوشش گیاهی و پرندگانی مثل فلامینگو، حواصیل، اردک مرمری و… نیز از دیدنی‌های دریاچه هستند.
- ساحل شبتاب
ساحل شبتاب چابهار یکی دیگر از دیدنی‌های شگفت‌انگیز سواحل مکران است که نمونه‌اش در دنیا کمتر دیده می‌شود. این ساحل نورانی، امواج آبی‌رنگ را روی شن‌ها می‌رقصاند و صحنه‌ای خارق‌العاده خلق می‌کند؛ علت این پدیده درخشان فعالیت نوعی از آغازیان به نام فیتوپلانکتون است.
- ساحل گواتر؛ زیستگاه لاک‌پشت‌ها
با رفتن به ساحل گواتر می‌توانید سِیر زندگی لاک‌پشت‌ها از لحظه تخم‌گذاری تا رفتن به دل دریا را ببینید، البته به شرطی که در فصل مناسب به این ساحل بروید. دیدن این ساحل برای بیشتر گردشگران به‌ویژه برای کودکان و نوجوانان بسیار هیجان‌انگیز است.
توصیه می‌کنیم در بازدید از این ساحل برای مراقبت از لاک‌پشت‌ها، از ایجاد صدا و آلودگی خودداری کنید و وسایل رفاهی ضروری را به همراه داشته باشید.
- سواحل صخره‌ای
ساحل دریا بزرگ و ساحل صخره‌ای بریس از مکان‌هایی هستند که برای علاقه‌مندان به پدیده‌های جالب زمین‌شناسی و طرف‌داران مناطق بکر جذابیت دو چندانی دارد. صدای دلنواز دریا و فرازوفرود صخره‌هایی که بر اثر برخورد امواج دریا پدید آمده‌اند، از دیدنی‌های این دو ساحل صخره‌ای در مکران است که لحظات آرام‌بخشی را خلق می‌کند.
- جنگل حرا (جنگل مانگرو)
حرا نام درختچه‌ای است که اسم این جنگل از آن گرفته شده است؛ درختی خاص و همیشه‌سبز که اغلب در دل آب شور و مرداب‌های گرمسیری برخی مناطق مثل عربستان و جنوب ایران رشد می‌کند. این جنگل پوشش گیاهی محدودی دارد و عمدتاً از درختان حرا تشکیل شده است. نکته جالب این است که درختان جنگل در آب فرو رفته‌اند و مواد موردنیازشان از طریق جزرومد آب تأمین می‌شود.
این جنگل حفاظت‌شده، سراسر شگفتی و صحنه‌های تماشایی است؛ زیرا در حین قایق‌سواری میان درختان، امکان تماشای انواع پرندگان بومی و مهاجر، آبزیان و جانوران متنوع وجود دارد. قلعه پرتغالی‌ها، گورستان تیس، بندر گواتر و باغ گیاه‌شناسی تیس از دیدنی‌های نزدیک به جنگل هستند.
- کوه‌های مریخی (کوه‌های مینیاتوری)
کوه‌های مینیاتوری که یادآور سیاره مریخ هستند، پدیده‌ای هستند که نظیر آن به‌ندرت دیده شده است و عمرشان به بیش از 5 میلیون سال می‌رسد. علت شکل و شمایل فرازمینی این رشته‌کوه‌های رسوب، باران‌های موسمی، فرورانش، فرسایش و ویژگی‌های خاص منطقه است.
- غارهای بان میستی
این مجموعه شامل 3 غار (یک غار طبیعی و دو غار مصنوعی) است؛ غار طبیعی به‌صورت نیم دایره دیده می‌شود و دارای گنبد و آرامگاه است. دو غار دیگر که توسط انسان ساخته شده‌اند هم، هر یک دارای ویژگی‌های جالبی هستند که دیدنشان خالی از لطف نیست.
- قبرستان جن‌ها
بازدید از این قبرستان تاریخی با سنگ قبرهایی عجیب‌وغریب به طول 300 متر، یکی از آثار ملی ثبت شده ایرانی است که می‌تواند برای علاقه‌مندان به تاریخ، هیجان‌انگیز توجه باشد. این گورستان تاریخی بر تپه‌ای رو به روستای تیس و در جنوب قلعه پرتغالی‌ها واقع شده است.
- تپه گل‌افشان
با معرفی دیدنی‌های مکران خواهیم دید که وجب‌به‌وجب این منطقه برگی از شگفتی را رو می‌کند؛ مثلاً تپه‌های گِل‌فشان! این تپه‌ها و گل‌فشانی‌شان یکی از مسحورکننده‌ترین پدیده‌هایی است که در این سرزمین وجود دارد.
در هنگام بروز این پدیده صدایی مثل شلیک گلوله شنیده می‌شود و پس از آن حجمی از گل از دهانه تپه خارج و به دامنه کوه می‌ریزد. با انباشته شدن این گل‌ها تپه‌های خاکستری‌رنگ به شکل مخروط به وجود می‌آید که برای گردشگران هیجان‌انگیز است.
گفته می‌شود مواد معدنی موجود در گل‌ها و مواد خارج‌شده از دهانه تپه دارای خاص درمانی مفید برای بیماری‌هایی مثل دردهای عضلانی، عروقی و مفصلی است.
- پرنده‌نگری و تماشای جانوران بومی و آبزیان
علاقه‌مندان به حیات‌وحش با سفر به این منطقه، می‌توانند گونه‌های خاص جانوری و آبزیان جنوبی را ببینند. در واقع طبیعت‌دوستان در مکران قادرند تا خودشان را مهمان یک مستند زنده از جانورانی کنند که احتمالاً نظیرشان را در شهر خود کمتر یا هرگز ندیده‌اند؛ مثل انواع لاک‌پشت، مار، پرندگان مهاجر، دلفین، گاندو و…
- بازارگردی در دکه بازار؛ بازار سنتی مکران
خرید سوغاتی و ارتباط نزدیک با مردم و فروشندگان بومی یکی از لذت‌های بازارگردی در دکه بازار مکران است که پیشنهاد می‌کنیم آن را از دست ندهید. در این بازار می‌توانید انواع‌واقسام خوراکی‌های بومی از سبزی‌ها و میوه تا لباس‌های سنتی، صنایع‌دستی روستاییان را خریداری کنید. با خرید از این بازار می‌توانید قدمی هر چند کوچک برای کمک به اقتصاد مردم محلی و توسعه پایدار گردشگری بردارید.
- طعم غذاهای سنتی سیستان و بلوچستان
خوردن غذاهای سنتی و دریایی، در دل سرزمین کهن سیستان و بلوچستان لطف دیگری دارد؛ پس با رفتن به رستوران‌ها و اقامت در بوم‌گردی‌ها، از لذت چشیدن طعم‌های اصیل غافل نمانید.
- بازی‌های ساحلی و دریایی در سواحل مکران
سواحلی که در این مطلب به آن‌ها پرداختیم دارای امکانات تفریحی و رفاهی هستند و انجام انواع تفریحات ساحلی و دریایی از آبتنی و فوتبال ساحلی گرفته تا قایقرانی و کمپینگ شبانه در این سواحل، تنها بخشی از سرگرمی‌های سواحل مکران است.
- سایر دیدنی‌های نزدیک مکران
قلعه سب، آبشار چوتین گون، موزه خاک، منطقه حفاظت شده کوه بیرک، آبشار پالیزوک و رودخانه بمپور از دیگر دیدنی‌های اطراف مکران هستند که در صورت داشتن زمان کافی می‌توانید به آن‌ها هم سری بزنید.
اطلاعات بازدید از سواحل مکران
آدرس سواحل مکران
ایران، استان سیستان و بلوچستان (بخش جنوبی)، شهرستان چابهار
لوکیشن سواحل مکران در گوگل‌مپ
https://maps.app.goo.gl/SHLDpfEWXDMe2in39
هزینه بازدید از سواحل مکران
بازدید از سواحل مکران رایگان است و نیازی به پرداخت هزینه نیست.
بهترین زمان سفر به مکران
حالا که به پرسش مکران کجاست پاسخ دادیم بهتر است ببینیم چه زمانی برای سفر به این سواحل مناسب‌تر است. منطقه مکران هم مثل سایر مناطق جنوبی کشور دارای آب‌وهوایی گرم است و سفر در فصل تابستان به این منطقه طرف‌داران کمتری دارد. خوش‌آب‌وهواترین زمان برای سفر به سواحل مکران، فصول خنک مثل پاییز، زمستان تا اوایل بهار است.
البته در فصل تابستان هم جشنواره‌های جالبی مثل جشنواره گردشگری مونسون در استان سیستان و بلوچستان برگزار می‌شود که پیشنهاد می‌کنیم در سفر به چابهار حتماً در این رویدادها شرکت کنید.
رزرو تور چابهار و شروع یک سفر عالی به مکران
امکان سفر با خودرو شخصی، اتوبوس و هواپیما برای سفر به چابهار و دسترسی به مکران وجود دارد که هرکدام مزایا و معایب خود را دارند؛ مثلاً برای سفر به مکران از تهران با خودروی شخصی باید حدود 20 ساعت رانندگی را به جان بخرید.
سفر به مکران از طریق رزرو تور چابهار مقرون‌به‌صرفه‌ترین و راحت‌ترین روش است چون به شما امکان می‌دهد تا صفر تا صد مسیر خود را با خیال راحت مدیریت کنید. برای رزرو تور چابهار با مناسب‌ترین قیمت کافی است تا با کارشناسان توریک تماس بگیرید تا در بهترین زمان ممکن، در یکی از دیدنی‌ترین مناطق ایران باشید.
سخن پایانی
گفتن و شنیدنِ این حجم از شگفتی در منطقه مکران، موجی از غرور و افتخار را در دل هر ایرانی زنده می‌کند. ما هم در این مطلب از توریک سعی کردیم ضمن پرداختن به این پرسش که مکران کجاست و چه دیدنی‌هایی دارد، اشاره‌ای به طرح تغییر پایتخت از تهران به مکران داشته باشیم. اگر می‌خواهید از این منطقه شگفت‌انگیز دیدن کنید، چمدانی ببندید و همین حالا یک تور مسافرتی به چابهار را رزرو کنید.
0 0
