در آستین پرمهرِ طبیعت همواره برگ برنده‌ای وجود دارد که با دلبری‌های بی‌انتهای خود، همگان را به وجد می‌آورد؛ درست مثل دریاچه صورتی چابهار که یکی از آن شگفتی‌های کم‌نظیر طبیعت است. این دریاچه که حسابی با تصور ذهنی ما از رنگ آبیِ دریا و دریاچه فاصله دارد، همچون جواهری درخشان در قلب سیستان و بلوچستان می‌درخشد. در این مطلب از مجله گردشگری توریک به سراغ این جاذبه گردشگری منحصربه‌فردی می‌رویم تا با ویژگی‌های مسحورکننده آن بیشتر آشنا شویم.
علت نام‌گذاری دریاچه صورتی
یکی از پربازدیدترین و جذاب‌ترین تالاب‌های ایرانی، تور تالاب لیپار (دریاچه صورتی) است که به دلیل راکد شدن آب دریای عمان در این منطقه، یک صحنه بکر و منحصربه‌فرد در دل طبیعت خلق شده است.
صورتی مایل به سرخ، رنگی است که سیمای دریاچه صورتی چابهار را از اغلب دریاچه‌هایی که می‌شناسیم، متمایز کرده است؛ در واقع علت نام‌گذاری دریاچه صورتی، رنگ خاص و زیبای آن است اما به خاطر داشته باشید، برخلاف رنگ هوس‌انگیز و زیبای این دریاچه، آب آن بسیار شور است و به‌هیچ‌عنوان قابل‌شرب محسوب نمی‌شود.
نام‌های دیگر دریاچه صورتی چابهار
علاوه بر نام دریاچه صورتی، این دریاچه با نام‌های دیگری مثل دریاچه یا تالاب صورتی لیپار نیز در میان بومیان سیستان و گردشگران شناخته می‌شود.
لیپار به چه معناست؟
لیپار در زبان بلوچ‌ها، به معنای محل تلاقی آب دریا و رودخانه است و به موقعیت مکانی این تالاب باز می‌گردد؛ چراکه دریاچه لیپار، در دشتی به همین نام واقع شده است.
از طرفی لیپار از ترکیب دو کلمه لیپ به معنی خار و خاشاک‌ِ موجود در رودخانه و آر به معنی آب رودخانه تشکیل شده است. یکی دیگر از علت‌هایی که از این نام برای دریاچه صورتی استفاده می‌شود، این است که آب این دریاچه به همراه خار و خاشاک به دریا سرازیر می‌شود.
علت صورتی‌رنگ بودن تالاب لیپار
مهم‌ترین سؤال گردشگران در مورد این جاذبه این است که اصلاً چرا آبِ دریاچه لیپار صورتی است؟ جواب این سؤال به تعداد و فعالیت پلانکتون‌های گیاهی، وجود جلبک‌ها، مواد آلی و معدنی رنگی و بستر دریاچه بر می‌گردد.
علت متغیر بودن رنگ دریاچه صورتی
لازم به ذکر است که رنگ و حجم آب دریاچه لیپار، در تمامی طول سال یکسان نیست. حجم و رنگ آب دریاچه بسته به میزان بارندگی، میزان فعالیت پلانکتون‌ها و جلبک‌ها بر تیره‌تر یا روشن‌تر شدن رنگ صورتی دریاچه مؤثر است.
زیبایی دریاچه صورتی لیپار از فصل زمستان تا بهار به اوج خود می‌رسد؛ چراکه از اواسط ماه خرداد تا شهریور فعالیت پلانکتون‌های ایجادکننده رنگ صورتی بیشتر و بیشتر می‌شود تا جایی که تعدادشان در ماه آذر به حداکثر می‌رسد. نتیجه حضور و فعالیت این پلانکتون‌ها پررنگ‌تر شدن رنگ صورتیِ دریاچه است که گاهی متمایل به سرخی می‌شود.
گونه‌های گیاهی
در محیط اطراف و درون تالاب لیپار چندین گونه گیاهی وجود دارد؛ گیاهان درون دریاچه، با تبخیر و کم شدن آب دریاچه سر از آب بیرون می‌آورند و منظره جالبی ایجاد می‌کنند. گیاهانی مثل پنبه وحشی، چش، درختچه‌های گز، حرا، کهور، بلوط و نی از جمله مهم‌ترین گونه‌های پوشش گیاهی تالاب لیپار هستند.
پنبه وحشی یکی از پرفایده‌ترین گیاهان موجود در این منطقه است زیرا اهالی چابهار آن را می‌چینند و برای ساخت محصولاتی مثل بالش، تشک و لحاف استفاده می‌کنند.
گونه‌های جانوری
آغوش تالاب لیپار برای جانوران مختلف و به‌ویژه پرندگان باز است؛ چراکه در فصول پر آب، دریاچه محل مناسبی برای زیست پرندگان مهاجر است. آن‌ها هر ساله و در صورت مساعد بودن شرایط، به سمت این تالاب صورتی پر می‌کشند. به همین خاطر نمی‌توان انتظار داشت که این پرندگان در تمامی سال در دریاچه حضور دائمی داشته باشند.
حواصیل‌های خاکستری و سفید، چنگر، عقاب دشتی، باقرقره، فلامینگو، تیهو، فلامینگو، طاووسکن و خوتکا و اردک مرمری که یکی از گونه‌های در حال انقراض و تحت حفاظت است، ازجمله زیباترین پرندگانی هستند که دریاچه صورتی پذیرای آن‌هاست.
بیش از 120 پلانکتون گیاهی و جانوری، انواع سخت پوستان و نرم تنان، گونه‌های مختلف ماهی، مایوبنتوز و جلبک از دیگر جانورانی هستند که در تالاب لیپار زندگی می‌کنند.
جاذبه‌های دیدنی و تفریحات تالاب لیپار
اگرچه تماشای یک دریاچه صورتی در دل سیستان و بلوچستان، به‌قدر کافی رؤیایی است اما این تمام ماجرا نیست. جاذبه‌ها و تفریح‌های دیگری در تالاب لیپار وجود دارد که گردشگران را مجذوب خود می‌کند، مثل:
- پرنده‌نگری
- عکاسی
- شترسواری
- کپرهای فروش محصولات دریایی
- نواختن موسیقی محلی با سازهای سنتی و اصیل
- اتاق‌هایی برای طراحی حنا روی دست گردشگران
- غرفه‌های فروش هنر دست زنان بلوچ و صنایع‌دستی توسط مردم بومی به گردشگران
- غرفه فروش صدف و نمک دریایی
امکانات رفاهی دریاچه
جهت رفاه حال گردشگران، چندین مجتمع اقامتی در نزدیکی دریای صورتی احداث شده است که گردشگران برای اقامت، استراحت و استفاده از سرویس بهداشتی می‌توانند از آن استفاده کنند. البته کمپینگ دیگر گزینه برای اقامت در اطراف دریاچه صورتی چابهار است که در صورت مناسب بودن آب‌وهوا می‌تواند تجربه جالبی را رقم بزند.
البته در صورتی که شرایط کمپینگ ندارید، میتوانید از اقامتگاه‌های چابهار که نزدیک تالاب استفاده نمایید.
تجهیزات موردنیاز برای بازدید از دریاچه لیپار
بهتر است در هنگام بازدید یا اقامت در اطراف تالاب صورتی چابهار وسایل زیر را با خود به همراه داشته باشید.
- کرم ضدآفتاب
- عینک‌آفتابی
- دوربین عکاسی
- کلاه آفتابی
- کتانی یا کفش راحتی
- لباس اضافی
- دوربین شکاری برای پرنده‌نگری
- چراغ‌قوه، پتو، بالش، کیسه‌خواب و وسایل کمپینگ در صورت تمایل به اقامت شبانه در تالاب لیپار
بهترین زمان برای بازدید از تالاب لیپار
به دلیل کاهش حجم آب دریاچه و کمتر شدن فعالیت و تعداد پلانکتون‌ها در تابستان، این فصل زمان مناسبی برای بازدید از تالاب نیست. پس اگر می‌خواهید عشوه‌گری تمام‌وکمال تالاب لیپار را به تماشا بنشینید، سعی کنید در ماه‌های بهمن، اسفند، فروردین و اردیبهشت به تور چابهار بروید؛ زیرا به دلیل بارش حداکثری در این زمان‌ها، گاهی طول تالاب به بیش از 14 کیلومتر می‌رسد و وسعت چشمگیرتری پیدا می‌کند.
دسترسی و آدرس دریاچه صورتی لیپار
برای دسترسی به دریاچه صورتی باید از طریق جاده چابهار به خلیج گواتر اقدام کنید و سپس زمانی که حدود 15 کیلومتر از چابهار دور شدید، از روستای رمین، خود را به تالاب برسانید.
آدرس تالاب صورتی لیپار:
سیستان و بلوچستان، چابهار، ۱۵ کیلومتری شرق چابهار، مسیر جاده ساحلی چابهار به گواتر، حوالی روستای رمین
هزینه بازدید از تالاب لیپار
بازدید از ساحل رنگی چابهار و این تالاب زیبا کاملا رایگان است و بدون پرداخت هزینه در تمامی ساعات شبانه‌روز میتوانید از تماشای آن لذت ببرید.
توصیه‌هایی برای بازدید از تالاب لیپار
با در نظر گرفتن توصیه‌ها و پیشنهادهای زیر میتوانید ضمن بیشتر لذت بردن از این جاذبه طبیعی، به توسعه پایدار گردشگری در این منطقه توریستی کمک کنید.
- به دلیل باتلاقی بودن محیط اطراف دریاچه، بهتر است خودروی خود را در محلی دورتر پارک کنید و با پای پیاده به سمت دریاچه حرکت کنید.
- همچنین برای فرو نرفتن در دریاچه سعی کنید از کودکان مراقبت کنید و چنانچه دارای وزن بالایی هستید، جوانب احتیاط را رعایت کنید.
- برای جلوگیری از آسیب رساندن به گونه‌های جانوری و گیاهی و همچنین آسیب‌پذیر بودن تالاب، لطفاً از رها کردن زباله‌ها در این طبیعت زیبا اجتناب و از انجام هرگونه اقدام خطرآفرین در اطراف آن خودداری کنید.
- خالی‌ازلطف نیست که بدانیم فعالیت در اقامتگاه‌های بوم گردی و فروش صنایع‌دستی و محصولات بومی، یکی از راه‌های اصلی کسب درآمد اهالی این منطقه است؛ پس میتوانید با خرید و استفاده از این محصولات، به کسب‌وکار مردم بومی رونق دهید.
- پیشنهاد می‌کنیم در سفر به چابهار و بازدید از تالاب لیپار، سری هم به جاهای دیدنی چابهار در نزدیکی آن مثل درخت انجیر معابد، ساحل و آب‌فشان صخره‌ای چابهار، کوه‌های مینیاتوری و تالاب دشتار بزنید.
سخن پایانی
آشنایی با دریاچه صورتی چابهار به معنی خداحافظی با این کلیشه ذهنی ما، در مورد آبی بودن رنگ دریاها و دریاچه‌ها است. امیدواریم ضمن لذت بردن از این مطلب اطلاعات لازم را در مورد تالاب لیپار، این مکان شگفت‌انگیز و کم‌یاب به دست آورده باشید. حالا شما بگویید چه تجربه‌ای از تماشای جاذبه‌های طبیعی عجیبِ ایران دارید؟
0 0
